Ας ασχοληθούμε με ένα θέμα που πολλοί γνωρίζουν, αλλά ελάχιστοι μιλάνε δημόσια. Και αυτό δεν είναι άλλο από την τεράστια οικολογική καταστροφή και φοροδιαφυγή, που συντελείται από «ερασιτέχνες» ψαράδες, οι οποίοι θησαυρίζουν πουλώντας παράνομα ψάρια.
Μάλιστα, στο χώρο των αλιέων, είναι κοινό μυστικό πως ορισμένα ακόμα και πολύ γνωστά ονόματα του χώρου, παράλληλα ασκούν παράνομα και το επάγγελμα του ψαρομανάβη, είτε κάνοντας ψαροντούφεκο, είτε ρίχνοντας παραγάδια και συρτές.
Φυσικά συγκριτικά με τον αριθμό των πραγματικών ερασιτεχνών, αυτοί που έχουν κάνει το χόμπι επάγγελμα, είναι πραγματικά απειροελάχιστοι, αλλά η ζημιά που προκαλούν μεγάλη...
Το μαύρο μεροκάματο, για έναν καλό ερασιτέχνη ψαρά, κυμαίνεται σε δυσθεώρητα ύψη, εάν αναλογιστούμε πως τα μαύρα ψάρια ( ροφοί, στείρες κλπ ) πωλούνται γύρω στα 20-25 € / κιλό, ενώ τα άσπρα ( σαργοί, μελανούρια, φαγκριά κλπ ) πωλούνται γύρω στα 30,00 € / κιλό.
Πως διαχετεύονται στην αγορά τα ψάρια
Τα ψάρια διοχετεύονται στη μαύρη αγορά, μέσω της πώλησης τους σε ταβέρνες και ψαράδικα, φυσικά χωρίς παραστατικά, αφού κάτι τέτοιο απαγορεύεται.
Συνήθης είναι όμως και η πρακτική της απευθείας πώλησης στον καταναλωτή χέρι με χέρι. Αυτό γίνεται μέσα από τον κύκλο του ψαρά που χτίζεται σταδιακά στόμα με στόμα, ενώ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν συμβάλει στη διάσωση της πληροφορίας.
Ανεβάζει δηλαδή ο ψαράς κάποια από τα αλιεύματα στο προφίλ του και αμέσως ενημερώνονται οι υποψήφιοι πελάτες, πως υπάρχει φρέσκο ψάρι διαθέσιμο.
Μεγάλη οικολογική καταστροφή.
Η οικολογική καταστροφή που προκαλείται από αυτή την πρακτική είναι τεράστια, αφού ότι… κολυμπάει πεθαίνει χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το ελάχιστο μέγεθος και ποσότητα αλιευμάτων.
Μάλιστα όσον αφορά στα ροφοείδη, εκεί συντελείται πραγματικό έγκλημα, αφού θανατώνονται ακόμα και ψάρια του μισού κιλού και μικρότερα…
Ας δούμε ένα παράδειγμα.
Το ελάχιστο μέγεθος αλιείας των μαύρων ψαριών, είναι τα 45 cm το οποίο μεταφράζεται σε περίπου 3 κιλά. Εάν λοιπόν κάποιος προσπαθήσει να πουλήσει πχ ένα ροφό 3 ή 5 κιλά, αυτό μεταφράζεται σε 75,00 ή 125,00 € αντίστοιχα.
Ετσι λοιπόν για παράδειγμα, ένα ζευγάρι, θα προτιμήσει να αγοράσει 2 μισόκιλα ροφουδάκια τα οποία το κάθε ένα θα είναι και μια μερίδα και θα στοιχίσουν 25,00 € και τα δυο, από το να διαθέσει στην εποχή μας, τουλάχιστον τα τριπλάσια χρήματα για να αγοράσει κάποιο ψάρι με νόμιμο όριο αλιείας, αλλά πάντα παράνομο τρόπο εμπορίας.
Εδώ να τονίσουμε πως ο πραγματικός ερασιτέχνης ψαράς ή κυνηγός, συνήθως θα σεβαστεί τη νομοθεσία, αφού έχει συνείδηση και βλέπει ο ίδιος χρόνο με το χρόνο τη μείωση των αλιευμάτων. Μάλιστα τελευταία έχει γίνει και μόδα η απελευθέρωση των αλιευμάτων.
Ορισμένοι δηλαδή, για να νοιώσουν την αδρεναλίνη του ψαρέματος, θα επιστρέψουν πάλι πίσω στη θάλασσα τα αλιεύματα τους, όταν ψαρευτούν με πετονιά, που σημαίνει πως δε θα φέρει κάποιο σοβαρό τραύμα.
Οι περισσότεροι μάλιστα πραγματικά ερασιτέχνες, εάν στο αγκίστρι τσιμπήσει κάποιο μικρό ψάρι θα το απελευθερώσουν, όχι γιατι φοβούνται το νόμο (έλεγχοι από το λιμενικό δε γίνονται, παρά μόνον τον Μάιο που απαγορεύεται το ψάρεμα), αλλά από καθαρά οικολογική συνείδηση, που αυτό είναι και η μεγάλη ελπίδα για να ζωντανέψουν οι θάλασσες μας.
Βέβαια, δε υπάρχει ερασιτέχνης ψαράς ή κυνηγός ( ακόμα και ο γράφον ) που να μην έχει παρανομήσει έστω μια φορά, όσον αφορά την ποσότητα ή τα μεγέθη. Με την πάροδο όμως των χρόνων ωριμάζουμε και αποκτάμε οι περισσότεροι ψαρευτική παιδεία.
Καταπακτές στα σκάφη για να κρύβουν τα ψάρια…
Το όριο αλιευμάτων για κάθε ψαρά που ψαρεύει με ψαροντούφεκο, ορίζονται τα 5 κιλά, ενώ για παραγάδια, συρτή κλπ το όριο είναι τα 10 κιλά.
Tα παραπάνω όρια (των 5 ή 10 κιλών) δεν ισχύουν στις περιπτώσεις που ένα ψάρι από μόνο του έχει βάρος μεγαλύτερο των 5 ή 10 κιλών, αντίστοιχα.
Εάν πρόκειται για ροφοειδή, το όριο είναι μόλις ένα ψάρι.
Πως γίνεται λοιπόν να βλέπουμε ακόμα και στα περιοδικά ψαριές με 9-10 ροφούς αλλά το λιμενικό σε ελέγχους που πολύ σπάνια κάνει, να μην εντοπίζει παραβάσεις ;
Το κόλπο είναι παλιό και κοινό ανάμεσα στις τάξεις των ψαράδων. Τα ψάρια κρύβονται σε κρυφές καταπακτές κάτω από το deck του σκάφους, ενώ όταν η δουλειά γίνεται… οργανωμένα συμμετέχουν επιπλέον σκάφη ώστε να διαχωρίζονται ή να μεταφέρονται τα αλιεύματα και να μην προκαλούν υποψίες.
Ψαροντούφεκο και μπουκάλες.
Η μεγαλύτερη καταστροφή από ερασιτέχνες, μετά το δυναμίτη, γίνεται από τους ψαροντουφεκάδες με μπουκάλες. Εδώ υπάρχουν και επαγγελματίες οι οποίοι παρανομούν, ενώ ανθεί και στους ερασιτέχνες.
Χαρακτηριστικοί είναι οι ψίθυροι που έχουν ακουστεί για Καλύμνιους (και όχι μόνον) σφουγγαράδες, οι οποίοι με πρόσχημα την ιδιότητα αυτή, καταδύονται με καταδυτικές συσκευές και αντί της συλλογής σφουγγαριών, επιδίδονται θησαυρίζοντας στη συλλογή ψαριών !!!
Όπως είπαμε όμως, αυτή η πρακτική γίνεται και από ερασιτέχνες της αυτόνομης κατάδυσης. Τα τελευταία χρόνια, η κατάδυση με μπουκάλες, έχει επιτραπεί σε ολόκληρη την Ελλάδα, ενώ παλιότερα μόνο σε καθορισμένες περιοχές.
Ετσι λοιπόν χωρίς το φόβο να δίνουν στόχο, οι ψαρομανάβηδες καταδύονται και σαρώνουν το βυθό.
Η νομοθεσία όμως, ορίζει πως απαγορεύεται σε σκάφος που φέρει ψαροντούφεκα να υπάρχουν καταδυτικές συσκευές. Πως γίνεται λοιπόν το κόλπο και δεν εντοπίζονται ;
Πολύ απλά σε κάθε ψάρεμα υπάρχουν δυο σκάφη. Στο ένα τοποθετούνται οι φιάλες και στο άλλο τα ψαροντούφεκα. Έτσι λοιπόν, σε ενδεχόμενο έλεγχο, δε μπορεί να στηριχτεί αδίκημα.
Μαρτυρία. Σε ένα απομακρυσμένο νησί κάποτε…
Πάνε περισσότερα από 15 χρόνια, όταν είχα πάει για διακοπές σε ένα μικρό νησί προς Κρήτη μεριά.
Σε απομακρυσμένη παραλία, υπήρχε μόνιμα ένα τροχόσπιτο και ήταν κάποιος κύριος, ο οποίος με την παρέα του, αλλά και την οικογένεια του πηγαινοερχότανε συχνά στο νησί με το φουσκωτό του.
Εκεί είχαμε στήσει την σκηνή μας, με αποτέλεσμα να γνωριστούμε αλλά και να διαπιστώσουμε ιδίοις όμασι το έγλημα.
Καθημερινά η παρέα αυτή ψάρευε με μπουκάλες, ενώ όπως μάθαμε, έριχναν και δυναμίτη.
Είχαν ένα τεράστιο χειροποίητο ψυγείο πάγου, περίπου 2 μέτρα μήκος επι ένα ύψος και κάθε 15 - 20 ημέρες που γέμιζε, φορτώνανε τα ψάρια στο φουσκωτό και τα πουλάγανε.
Οι ντόπιοι αν και γνώριζαν δε μίλαγαν, γιατι του είχαν υποχρέωση. Μια φορά το χειμώνα, μου είπε ένας ντόπιος, είχαμε αποκλειστεί για ημέρες λόγω κακοκαιρίας, με αποτέλεσμα να μη μπορεί να πιάσει το καράβι στο ντόκο.
Ηρθε όμως ο συγκεκριμένος μαζί με κάποια άλλα φουσκωτά και μας έφερε προμήθειες. Αυτό είχε γίνει μια ακόμη φορά όταν είχαν απεργία τα καράβια.
Οπότε κανείς δε μιλάει σε κλειστές κοινωνίες. Αφήστε που στην επαρχία, δημιουργούνται σχέσεις μεταξύ των αρχών και των κατοίκων, με αποτέλεσμα να μην ανοίγει ρουθούνι.
Θα συλλάβει ο λιμενάρχης τον κουμπάρο, το συγγενή ή το φίλο του ; Ελα μωρέ, κάντο λίγο διακριτικά μην προκαλείς και δεν υπάρχει πρόβλημα…
Ας μην αναφέρουμε φυσικά και το φρέσκο ψαράκι που τρώει ο λιμενάρχης.
Παρένθεση: Το πραγματικά σοκαριστικό όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν είναι τόσο η παρανομία που συντελούνταν, αλλά το γεγονός πως τον εν λόγο κύριο, μετά από λίγο καιρό, τον είδα εξώφυλλο να αρθοραφεί σε γνωστό ψαρευτικό περιοδικό !!!
Εδώ μάλιστα, μου είχαν αναφέρει κάποιοι ντόπιοι στην Κρήτη, χαρακτηριστική περίπτωση με ογκόλιθο άντρα της πολιτικής σκηνής ( ανάμεσα στα 4-5 μεγαλύτερα ονόματα της τελευταίας 20ετίας ), τον οποίον τον είχανε πάει με το σκάφος του λιμενικού για βραδινό ψάρεμα με ψαροντούφεκο !!!
Είναι λοιπόν στο χέρι μας να αποκτήσουμε συνείδηση και να αφήσουμε πίσω μας τα λάθη του παρελθόντος εάν θέλουμε και τα παιδιά μας να βλέπουν ψάρια να κολυμπάνε ελεύθερα στη θάλασσα και όχι μόνον σε ιχθυοτροφεία.
Δυστυχώς όμως τα λεφτά από την παράνομη πώληση ψαριών, αχινών, και οστρακοειδών είναι πραγματικά πολλά.
Οι δικαιολογίες του ερασιτέχνη ψαρομανάβη.
Εχει τύχει πολλές φορές ως ερασιτέχνης ψαροντουφεκάς και ο ίδιος, να θίξω το θέμα διακριτικά σε ορισμένους που γνωρίζω πως έχουν υποπέσει στο ατόπημα.
Ας δούμε τι δικαιολογίες λένε.
1. Εμείς δεν κάνουμε καταστροφή συγκριτικά με τις τράτες…
Ναι θα συμφωνήσω και η τράτα κάνει μεγάλη ζημιά στο οικοσύστημα, αλλά φταίμε και εμείς όχι μόνον οι άλλοι…
2. Ξέρεις πόσα έξοδα έχω για να πάω για ψάρεμα ;
Η αλήθεια είναι πως το χόμπι του ψαρέματος είναι πανάκριβο. Πρέπει να διαθέσει κάποιος ένα πολύ σοβαρό κεφάλαιο για να αγοράσει μια βάρκα ή ένα φουσκωτό, ενώ επίσης μεγάλο είναι το κονδύλι για τα καύσιμα, ειδικά στα πιο μακρινά ταξίδια.
Ναι αλλά το χόμπι σου κάνεις, την τρέλα σου, δε σε ανάγκασε κανείς. Δεν είναι αυτή δικαιολογία έναντι στην παρανομία.
3. Κρίση έχουμε…
Εδώ δε μπορείς να πεις και πολλά. Όταν κάποιος έχει χάσει τη δουλειά του και τα παιδιά του πεινάνε, το να πουλήσεις ψάρια είναι το… λιγότερο που θα κάνεις.
Η αλήθεια είναι όμως πως οι περισσότεροι από τους καλούς ερασιτέχνες ψαράδες που πουλάνε ψάρια, έχουν το κύριο επάγγελμα τους για χόμπι ή έστω για φερετζέ…
Όταν πχ κάποιος δηλώνει πχ ταξιτζής ( για να έχει ασφάλεια και να καλύπτει το πόθεν εσχες του ) και βγάζει μεροκάματο 30,00 €, γιατί να μην το ρίξει στο ψάρεμα και να βγάλει ακόμα και τα ίδια, απλά κάνοντας το κέφι του ;
Πολλές φορές όμως τα μεροκάματα δεν είναι 30 – 50,00 € για έναν που γνωρίζει τους τόπους και είναι γνώστης του ψαρέματος, αλλά κυμαίνεται κάποιες φορές ακόμα και στα 500,00 - 600,00 € μπορεί και παραπάνω. Έχουν χτιστεί ολόκληρες περιουσίες από αυτή την ασχολία…
Και αν και δικαιολογίες υπάρχουν πολλές, η αλήθεια είναι πως χρόνο με το χρόνο οι θάλασσες μας ερημώνουν από ζωή. Ας κάνουμε κάτι να το αλλάξουμε…
Παναγιώτης Μερεντίτης
